Wzrok stanowi nasz najważniejszy zmysł, odpowiadający za 90% informacji przyswajanych z otoczenia. Mając świadomość tego faktu, zdumienie może budzić powszechny brak dbałości o narząd, dzięki któremu możemy obserwować piękno tego świata lub unikać zagrożeń. Oczom poświęcamy znacznie mniej uwagi niż paznokciom, a to przecież narządowi wzroku zawdzięczamy normalne funkcjonowanie. W dzisiejszym artykule opowiemy zatem, jak dbać o wzrok od najmłodszych lat, regularnie odwiedzając gabinety okulistyczne. Kiedy warto się udać na wizytę do okulisty i dlaczego nie należy z tym czekać na pojawienie się dolegliwości?
- Na czym polega badanie wzroku?
- Co ile badać wzrok u okulisty w przypadku osób dorosłych?
- Badanie wzroku u dzieci
Na czym polega badanie wzroku?
Już podstawowe badania wzroku mają potencjał do wykrycia postępujących wad i schorzeń, które w przyszłości mogłyby skutkować poważnymi problemami z widzeniem. Nie warto zatem bagatelizować znaczenia rutynowej wizyty u okulisty; traktujmy ją raczej jako stały element dbania o własne zdrowie. Na pytania, co ile badać wzrok w przypadku osób dorosłych i dzieci, odpowiemy w dalszej części artykułu. Teraz zatrzymamy się nad samym przebiegiem badania w gabinecie, które rozpoczyna się od oceny zdolności rozdzielczej siatkówki, czyli ostrości wzroku względem znaków (optotypów) ustawionych w różnej odległości. Badanie ostrości widzenia obejmuje każde oko z osobna (drugie pozostaje zasłonięte na czas badania). Okuliści posiadają także cały arsenał dodatkowych badań, pozwalających na potwierdzenie zdolności do odróżniania kolorów czy kontrastu, a także umożliwiających ocenę pola widzenia.
Podstawowy pakiet badań może zostać uzupełniony o sprawdzenie wzroku z wykorzystaniem specjalistycznych urządzeń, takich jak refraktometr, lampa szczelinowa, tonometr, pachymetr itd. Decyzję za każdym razem podejmuje okulista, który analizuje stan zdrowia pacjenta i zaleca ewentualne poszerzenie zakresu badań.
Co ile badać wzrok u okulisty w przypadku osób dorosłych?
Brak zauważalnej wady widzenia nie oznacza, że badania wzroku u okulisty możemy całkiem wykreślić z naszego harmonogramu. Nawet jeśli nie mamy żadnych problemów z czytaniem książek czy identyfikowaniem przedmiotów z dużej odległości, standardowa wizyta u okulisty wciąż pozostaje ważnym aspektem ochrony naszych oczu. Wczesne rozpoznanie pojawiającej się wady plasuje pacjenta na dobrej pozycji w procesie leczenia i umożliwia minimalizację negatywnych skutków choroby oczu. Co ile badać wzrok u osoby dorosłej, która nie zauważa dotychczas żadnych problemów ze wzrokiem? Standardowym zaleceniem w gabinetach okulistycznych stają się badania wzroku w dwuletnich odstępach. Każdy chyba zgodzi się z tym, że jedna wizyta co dwa lata nie będzie dużym wysiłkiem organizacyjnym i finansowym. Pacjenci ze stwierdzoną wadą powinni wykonywać badania wzroku nie rzadziej niż raz na rok. Okres, co ile badać wzrok, zależy również od zaleceń specjalisty. Roczne wizyty mają raczej charakter profilaktyczny i obowiązują osoby z wadą w fazie stabilizacji, poddawaną systematycznemu leczeniu.
Zalecenia, co ile badać wzrok, podlegają zmianom również w odniesieniu do wieku pacjenta. Osoby zbliżające się do 40. roku życia powinny zaplanować częstsze wizyty o okulisty. Po przekroczeniu tej granicy wiekowej, coroczne badania wzroku to absolutne minimum, niezależnie od aktualnej kondycji czy wykonywanej pracy. Po 40. roku życia nasilają się bowiem fizjologiczne procesy starzenia, objawiające się wiotczeniem mięśni odpowiadających za zdolności akomodacyjne oka. Zjawisko to, określane fachowo jako prezbiopia, systematycznie pogarsza ostrość widzenia. Dobrze dobrane szkła korygujące spowolnią proces degradacji widzenia i pozwolą utrzymać dotychczasowy komfort życia.
Badanie wzroku u osób dorosłych różni się od zaleceń obowiązujących młodszych pacjentów. Zagadnienie, kiedy zbadać dziecku wzrok, stało się przedmiotem licznych badań okulistów i optometrystów. Wysunięte z nich wnioski pozostają dość jednoznaczne. Kalendarium wizyt okulistycznych u dzieci rozpoczyna się już w pierwszym miesiącu życia. Pierwsze badanie wzroku niemowlaka ma charakter rutynowy; polega na ocenie podążania wzrokiem za przedmiotami, sprawdzeniu symetrii tęczówek oraz weryfikacji zdolności akomodacyjnych oka wobec zmian natężenia światła. Brak niepokojących objawów sprawia, że pierwsze badanie wzroku niemowlaka kończy się zaleceniem co do przyszłej wizyty w ciągu najbliższych trzech lat. Dzieci trzyletnie posiadają już sprawność motoryczną, jaka jest wymagana do przeprowadzenia bardziej zaawansowanych badań. Decyzja, kiedy zbadać dziecku wzrok, pozostaje w dużej mierze zależna od przebiegu samej ciąży i porodu. Wszelkie komplikacje powinny wzbudzić szczególną czujność rodziców, nie tylko w kwestiach okulistycznych, lecz również w ramach innych specjalności. Pozytywne pierwsze badanie wzroku niemowlaka urodzonego przedwcześnie wcale nie oznacza, że z kolejną wizytą możemy czekać aż 3 lata. W takich przypadkach na następne badanie należy udać się nie później niż 12 miesięcy od daty urodzenia.
Badanie wzroku u dzieci
Odpowiedź na pytanie, kiedy zbadać dziecku wzrok, bierze również pod uwagę wszelkie kwestie genetyczne, jakie mogą determinować przyszłe problemy zdrowotne u potomków. Jeżeli u rodziców występuje zez lub wada widzenia, dziecko należy objąć pogłębioną diagnostyką i zwiększyć częstotliwość wizyt u okulisty. Również w tym przypadku pierwsze badanie wzroku niemowlaka stanowi jedynie wstęp do kolejnej wizyty, jaką należy zaplanować w ciągu najbliższego roku. Warto zdawać sobie sprawę, że wczesne wykrycie zezowania u dziecka warunkuje wdrożenie efektywnego leczenia, co pozwoli uniknąć kosztownych zabiegów korekcyjnych w przyszłości. Szczególną czujność rodziców muszą wzbudzić takie objawy jak częste łzawienie oczu, osłabienie wyników w nauce, pojawienie się bólów głowy, oraz nasilone mrużenie powiek.
Badania wzroku powinny stać się elementem codziennego życia. Im szybciej zidentyfikujemy potencjalne wady, tym większa szansa na ograniczenie ich negatywnych skutków. Współczesna okulistyka i optometria dysponują wieloma narzędziami do leczenia dolegliwości, o ile pacjent odpowiednio wcześnie podda się badaniom.
Zapraszamy na badanie wzroku do naszych punktów: